We kennen allemaal nog wel de slogan ‘Een beter milieu begint bij jezelf’. En dat is natuurlijk een waarheid als een koe. Gelukkig gaan we met z’n allen steeds meer verduurzamen. Ook binnen agrarische bedrijven vindt al jaren een verduurzamingsslag plaats. Op allerlei vlakken, waaronder de vervanging van traditionele (tl-)verlichting voor ledverlichting. Deze verlichting gaat veel langer mee dan traditionele verlichting, en is beter voor mens en dier. Een win-winsituatie dus.
Agrarische bedrijven steeds duurzamer
Boerenbedrijven zijn misschien wel een beetje koploper als het gaat om verduurzaming. Enerzijds door de steeds strenger wordende wet- en regelgeving, anderzijds door het eigen ondernemerschap en oog voor natuur en milieu. Dat kan heel groots, bijvoorbeeld door duurzame bouwmaterialen te gebruiken bij de bouw van een nieuwe schuur of stal. Maar ook door efficiënter met watergebruik om te gaan. Er wordt dan gebruik gemaakt van slimme irrigatiesystemen, die precies weten op welk moment er een bepaalde hoeveelheid water nodig is. Daarnaast lenen de daken van stallen en schuren zich uitstekend voor de installatie van zonnepanelen.
Maar ook ledverlichting speelt een belangrijke rol in de verduurzaming van het boerenbedrijf. In varkens-of koeienstallen is heel wat verlichting aanwezig. Goede verlichting en het management daarvan is belangrijk voor het welzijn van dieren. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat ledverlichting met de juiste lichtsterkte een positief effect heeft op onder andere de melkproductie en groei van koeien. En ook kippen worden rustiger en pikken minder op elkaar door het gebruik van ledverlichting. In het verleden ben ik betrokken geweest bij de plaatsing van ledverlichting in stallen, waardoor de dieren konden genieten van licht dat daglicht evenaart. Meer recentelijk heb ik ledverlichting verzorgd bij een verzorger van uitvaartvervoer in Kampen en bij Visscher grondverzet een begrafenisondernemer en Visscher grondverzet in Mastenbroek.
Tl-verlichting verleden tijd
Het is een aantal jaren geleden al aangekondigd, maar sinds eind augustus van dit jaar is het verboden om tl-verlichting te produceren en importeren. Dat betekent dat tl-verlichting dus langzaam, maar zeker zal uitsterven. Daarvoor in de plaats komen de led tubes. De lichtopbrengst van led tubes is veel hoger en het licht is prettiger om in te werken en leren. Daarom is het bijvoorbeeld ook zo belangrijk dat in scholen de goede ledverlichting gebruikt wordt. Ledverlichting heeft bovendien een veel langere levensduur dan de traditionele tl-buizen. Het gebruik van ledverlichting levert soms tot wel 80% energiebesparing op.
Verstand van ledverlichting belangrijk
Ik merk helaas dat de kennis over ledverlichting nogal eens te wensen overlaat. Zeker bij de meer projectmatige aanbestedingen. Vaak wordt gekozen voor de goedkoopste ledverlichting (want het kost allemaal al zoveel…), terwijl kwaliteit van licht juist zo belangrijk is. Alleen al voor de gezondheid van mensen en dieren. Natuurlijk kost kwalitatief goede ledverlichting meer, maar het levert ook meer op. Bovendien is er vanuit de overheid subsidie verkrijgbaar voor de aanschaf van ledverlichting. Die subsidie bedraagt maximaal 20% van de gedane investering en ledverlichting verdient zich relatief snel terug. Sneller dan zonnepanelen bijvoorbeeld. Het mag duidelijk zijn, maar ik werk enkel met partijen die ledverlichting van uitstekende kwaliteit leveren. Want pas dan wordt het beoogde resultaat behaald.